Elke student psychologie heeft het wel eens gehoord; “Ooh – jij studeert psychologie… dan weet je nu zeker precies wat ik denk?“. Ik antwoordde altijd met een alleszeggend “natuurlijk, ik ben hartstikke goed in het lezen van gedachten“. Om dat te kunnen bewijzen wil ik je uitnodigen om aan het volgende experiment mee te doen!

Neem een getal in je hoofd dat tussen één en negen ligt.
Trek er vijf van af.
Vermenigvuldig het nieuwe getal met drie.
Kwadrateer dit getal.
Tel de cijfers van dit getal bij elkaar op totdat je een ééncijferig getal hebt (46 -> 4+6 = 10 -> 1+0 = 1).
Is het getal minder dan vijf, tel er dan vijf bij op. Is het groter dan vijf haal er dan vier vanaf.
Vermenigvuldig dit met twee.
Haal hier zes vanaf.
Match het getal met een letter van het alfabet (A=1, B=2, C=3 etc.).
Kies een naam van het land dat met deze letter begint.
Neem de tweede letter van de naam van dit land, en denk aan een dier dat met deze letter begint.
Denk aan de kleur van dat dier.

Blijven we geloven in mensen die gedachten kunnen lezen en waarzeggers – of zou ook dit te maken kunnen hebben met beschikbaarheidsheuristiek?

Als ik mijn ‘gedachten-lees-skills’ op je los laat gok ik dat je nu een bruine uil uit Duitsland in gedachten hebt of een bruine egel uit Denemarken!

Hoe werkt dit?

De bovenstaande rekensom zorgt ervoor dat je altijd op het getal vier uit komt. Dit levert de beginletter ‘D’ op. De rest van het experiment is gebasseerd op de beschikbaarheidsheuristiek.
De beschikbaarheids heuristiek is een mentale snelroute die mensen gebruiken. Men schat de waarschijnlijkheid van een gebeurtenis in door het gemak waarmee voorvallen van die gebeurtenis in je opkomen. Dit verklaart ook waarom mensen kindermishandeling en het gebruik van vuurwapens vaak overschatten (omdat deze zaken vaak in de media worden besproken) en dat ze hartziekten en suikerziekten vaak onderschatten.

De landen, de dieren en de kleur die in het bovenstaande voorbeeld gebruikt werden zijn ‘makkelijk toegankelijk’ voor iedereen, waardoor de kans groot is dat iedereen op eenzelfde antwoord uitkomt!

Oftewel – niks gedachtenlezen, gewoon het toepassen van een psychologische theorie! It is mind blowing!

Met dank aan: Dr. M. Zeelenberg

Geschreven door Jerre Maas

Jerre is van oorsprong sociaal psycholoog en is tevens de initiatiefnemer van PsyBlog. Hij houdt zich daarnaast bezig met innovatieve presentatieconcepten en presentatietechnieken en het verbeteren van zelfpresentatie. Hij is een enthousiaste en betrokken ondernemer. Meer informatie over Jerre kunt u vinden op www.jerremaas.nl.

5 comments

    1. Volgens mij kom je dan ook +4 uit – wat overigens weinig uit maakt :).

      En uiteraard, de grijze ezel uit Denemarken, de gele eend uit Duitsland of het bruine everzwijn uit de Dominicaanse Republiek zijn mogelijk – ze zijn alleen een stuk minder waarschijnlijk!

  1. Ik vind dit heel erg jongens!
    Eerst Demelza:
    Jij beweerd dat als je 5 kiest dat je op -4 uit komt! Als je even heel goed nadenkt kom je gewoon op 4 uit, reken maar na.
    En Jerre jij zegt dat:
    de gele eend uit Duitsland of het bruine everzwijn uit de Dominicaanse Republiek zijn mogelijk.
    Mogelijk? In de test staat toch erg duidelijk:
    Neem de tweede letter van de naam van dit land, en denk aan een dier dat met deze letter begint.

    Everzwijn begint met een E en de 2e letter van Dominicaans Republiek is toch echt een O. 1e letter van Eend is een E en 2e letter van Duitsland is een U.

    Waar gaat Nederland naar toe als men zo’n simpele test niet eens goed begrijpt :S

    1. Goed punt Jaap; had er zelf even niet meer aan gedacht dat het om de tweede letter en niet om de eerste letter ging… juist dat maakt de beschikbaarheidsheuristiek sterk; aangezien de kans dat je aan een grijze olifant uit de Dominicaanse republiek denkt relatief klein is – omdat men niet snel aan de Dominicaanse republiek denkt als je aan een land met een ‘D’ moet denken!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *