Misschien denk je na over welke stappen je kunt nemen na je psychologie-opleiding. Of wellicht zoek je juist een hulpverlener en kom je tijdens de zoektocht allerlei termen voor psychologen tegen, zoals GZ-psycholoog of Psycholoog NIP. Dan is het handig om te weten wat deze termen inhouden om daarna de juiste keuze te maken. Dit artikel gaat over de verschillen en overeenkomsten tussen basispsychologen en GZ-psychologen.

Wat is een basispsycholoog?

Een basispsycholoog is een psycholoog die aan een Universiteit zijn psychologie master heeft behaald. De psychologie opleiding bestaat meestal uit een 3 jarige bacheloropleiding en een één- jarige masteropleiding. Er wordt tijdens deze opleiding veel theoretische kennis opgedaan en de opleiding bevat vaak een stage. Tijdens deze stage wordt er praktijkervaring opgedaan, bijvoorbeeld in de geestelijke gezondheidszorg.

Meer weten over Psychologie als studie? Lees dan ook Psychologie, wat is dat eigenlijk? 

De term psycholoog is helaas niet beschermd. Om toch de kwaliteit van basispsychologen te kunnen controleren zijn er verschillende registers opgesteld. Zo kan een basispsycholoog met een universitaire opleiding gericht op kinderen zich inschrijven in het Kwaliteitsregister Jeugd (SKJ). Ook kunnen basispsychologen met een universitaire masteropleiding én een jaar praktijkervaring zich inschrijven bij het NIP, dan zie je Psycholoog NIP als term staan.

certified-1726359_1280

Functies Basispsycholoog

Als basispsycholoog kun je diverse functies vervullen. Je kunt bijvoorbeeld gaan werken in de Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ), als onderzoeker, of als praktijkondersteuner huisarts ( POH GGZ). Psychologen die de richting arbeids-en organisatiepsychologie of economische psychologie hebben gestudeerd, kunnen ook in het bedrijfsleven gaan werken.

Binnen de GGZ kunnen basispsychologen verschillende werkzaamheden uitvoeren. Zo kunnen ze intakegesprekken voeren, waarbij de hulpvraag wordt uitgevraagd en de klachten van de cliënt in  kaart worden gebracht. Ook kunnen basispsychologen diagnostisch onderzoek uitvoeren, bijvoorbeeld intelligentie-onderzoek of onderzoek gericht op kenmerken van autisme. Basispsychologen kunnen ook psycho-educatie geven aan cliënten. Daarnaast kunnen ze als medebehandelaar diverse psychologische behandelingen of trainingen geven.signposts-541438_1280

Wat is een GZ-psycholoog?

Een gezondheidszorg psycholoog (GZ-psycholoog) heeft na de universitaire masteropleiding nog een tweejarige opleiding gevolgd. Om te kunnen starten met een GZ opleiding heb je een LOGO verklaring nodig. Ook moet je worden voorgedragen door een erkende praktijkinstelling. Er zijn per jaar een beperkt aantal opleidingsplaatsen tot GZ-psycholoog beschikbaar. Zo waren er in 2016 zo’n 500 opleidingsplaatsen beschikbaar. De opleiding tot GZ-psycholoog bestaat uit een praktijkopleiding (4 dagen in de week) en een cursus (1 dag in de week). Ook wordt er tijdens de opleiding supervisie gegeven en is er intervisie geregeld. Als de GZ-opleiding is afgerond kan men zich registreren in het register voor Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg (BIG-register). Het doel van de Wet BIG is het bevorderen en bewaken van de kwaliteit in de gezondheidszorg. De titel GZ-psycholoog is beschermd.

Functies GZ-Psycholoog

Net als bij basispsychologen kun je op veel verschillende werkplekken GZ-psychologen vinden. Ze kunnen bijvoorbeeld werken in de geestelijke gezondheidszorg, in een ziekenhuis, of ze kunnen een eigen praktijk starten. GZ-psychologen hebben uiteenlopende werkzaamheden. Ook zij zullen intakegesprekken voeren, diagnostisch onderzoek doen en psycho-educatie geven. Het uitvoeren van behandeling en diagnostiek zijn vaak de belangrijkste taken van een GZ psycholoog.road-sign-1280254_1280

De verschillen

Basispsychologen kunnen geen hoofdbehandelaar zijn binnen de GGZ. Dit betekent dat basispsychologen werkzaam zijn onder een GZ-psycholoog of klinisch psycholoog. Er is dan regelmatig overleg over het verloop van de behandeling. Een GZ-psycholoog kan cliënten zelfstandig behandelen en mag een diagnose stellen.

Daarnaast zijn GZ-psychologen BIG geregistreerd. Deze registratie betekent ook dat zorgverzekeraars bereid zijn om de behandelingen die uitgevoerd worden te vergoeden. Hierdoor kan een GZ-psycholoog zelfstandig behandelen en dit maakt GZ-psychologen vaak interessant voor organisaties in de GGZ.

De overeenkomsten

Zoals eerder werd vermeld hebben zowel de GZ-psycholoog als de basispsycholoog een academische achtergrond. Ook is bij beide hulpverleners verdere ontwikkeling erg belangrijk. Basispsychologen kunnen zich door het volgen van opleidingen bijvoorbeeld onderscheiden van de vele andere basispsychologen. De opleiding Cognitieve gedragstherapie wordt bijvoorbeeld veelgevraagd door werkgevers. Er zijn bij het NIP ook andere registraties mogelijk, denk aan de registratie Kind-en Jeugdpsycholoog, Eerstelijnspsycholoog of Arbeids-en Organisatiepsycholoog. Als je dan bij het NIP geregistreerd staat, moet je je na enige tijd laten herregistreren. Hierbij is het belangrijk dat je aan kan tonen dat je kennis op peil is gebleven. Bijvoorbeeld door het volgen van geaccrediteerde scholing.

Ook GZ-psychologen besteden veel aandacht aan hun verdere ontwikkeling. GZ-psychologen moeten zich na enige tijd herregistreren. Hierbij moeten ze kunnen aantonen dat ze werkervaring hebben opgedaan als GZ-psycholoog. Ook kan de herregistratie plaatsvinden op basis van scholing.
In de praktijk werken basispsychologen en GZ-psychologen vaak samen. Bij grote instellingen wordt er ook wel gebruik gemaakt van multidisciplinaire teams; teams waarbij verschillende expertise en achtergronden aanwezig zijn.women-1209678_1280
Bronnen:
1. http://www.ggztotaal.nl/nw-29166-7-3613766/nieuws/de_psychologen_aan_alleen_een_basisstudie_heb_je_weinig_in_de_ggz.html
2. http://www.meestersindepsychologie.nl/pleidooi-voor-de-basispsycholoog.html
3. http://www.nvgzp.nl/meer-gz-opleidingsplaatsen-aangevraagd/
4. https://www.psynip.nl/

Geschreven door Marleen Hoek

Marleen is afgestudeerd als kind- en jeugdpsychologe. Tijdens haar studie merkte ze dat ze graag één op één hulp biedt waarbij er sprake is van maatwerk voor de cliënt. Ze werkt nu als levensloopcoach waarbij ze volwassenen en kinderen met autisme begeleidt op diverse levensgebieden. Tijdens haar eerdere werk op een basisschool rees bij haar de vraag hoe we het onderwijs in kunnen richten zodat álle kinderen tot leren kunnen komen. Daarom is ze gestart met de Pabo en houdt ze ontwikkelingen op het gebied van onderwijs en psychologie goed in de gaten.

12 comments

  1. Goed stuk! Wel belangrijk om te weten dat de EMDR cursus alleen toegankelijk is voor GZ-psychologen (in opleiding), en de cognitieve gedragstherapie juist niet (die zit ook in de GZ-opleiding). EMDR is dus helaas geen geschikt opleiding om je te onderscheiden als basispsycholoog.

    Groet, Bente
    Psycholoog i.o. tot GZ-psycholoog

  2. Als je in opleiding ben tot Cognitief Gedragstherapeut bij de VGCT mag je wel de EMDR cursus doen, ook als basispsycholoog. De titel EMDR practitioner mag je pas krijgen als je de registratie tot GZ of Cognitief Gedragstherapeut hebt behaald. Er zijn dus wat regeltjes maar het volgen van de cursus mag! Zelf ben ik basispsycholoog en heb onlangs de vervolgcursus EMDR afgerond die goedgekeurd is bij de Vereniging EMDR Nederland.

    1. Hallo Elvira,

      Ik ben basispsycholoog en zou graag de EMDR basiscursus willen volgen. Klopt het dat daarvoor de vereiste zijn dat je a. de basiscursus CGT (100u) hebt afgerond en b. ingeschreven staat als cognitief gedragstherapeut in opleiding bij de VGCT? En dat je dan als basispsycholoog wel de basiscursus EMDR zou mogen volgen.

      Groeten,
      Ans

      1. Hallo Ans,

        Ja dat klopt. Ik ken veel collega’s die een VEN-geaccrediteerde EMDR cursus hebben gedaan, plus in opleiding bij de VGCT zijn en géén BIG hebben. Dus gewoon doen 🙂

      2. Hallo Ans,

        Ja dat klopt. Ik ken veel collega’s die een VEN-geaccrediteerde EMDR cursus hebben gedaan, in opleiding zijn bij de VGCT en géén BIG hebben (waaronder ikzelf). Dus gewoon doen 🙂

    1. Hoi Karlijn, bedankt voor je reactie! Het gaat hier niet om de Psycholoog NIP, maar om de andere NIP registraties voor psychologen. Denk aan de Arbeids-en organisatie psycholoog NIP, Eerstelijnspsycholoog NIP of Kinder-en Jeugdpsycholoog NIP. Deze moeten zich wel na een aantal jaar opnieuw registreren (https://www.psynip.nl/registraties/nip-registraties/) Het onderscheid stond niet helemaal duidelijk in het artikel, dit is aangepast.

      1. Hoi,
        ik ben zelf Arbeid- en Organisatiepsycholoog en voer de titel NIP Psycholoog. Echter heb je daarbinnen nog weer de titel NIP Registerpsycholoog. Alleen voor laatstgenoemde moet je herregistratie doen. Wanneer je “alleen” NIP Psycholoog bent, kun je nergens accreditatiepunten bij houden is mij gemeld door het NIP.

        Groeten, Jule

  3. Een psycholoog die HBO is afgestuurd, geen Master heeft, geen specialisatie is mijns inziens niet bevoegd. Deze heeft geen NIP registratie en al helemaal geen BIG registratie. Deskundigheid kan niet worden aangetoond, er wordt gezegd dat de psycholoog wel gecertificeerd is. De psycholoog is dan werkzaam in de Arbeids,-en Organisatiepsychologie.
    Maar deze psycholoog heeft geen medisch beroepsgeheim, behoeft zich niet (per sé) aan de beroeps,-en gedragscodes conform NIP houden is eigenlijk dus zo vrij als een vogel. Dus mag alle medische en privacygevoelige informatie desgewenst vrijgegeven worden; toestemming kan niet bepalen en omdat hier geen WGBO van toepassing is, is als burger geen enkel recht aanwezig om op terug te vallen en richting de psycholoog geen wet of tuchtraad om aan te spreken op onheus gedrag.

    Als men zich echter zeer bewust is van deze feiten (alleen afgestudeerd, niet geregistreerd en dus geen medisch beroepsgeheim en niet behandelend onder de WGBO) maar burgers desondanks dwingt op straffe van vergaande sancties te laten onderzoeken, behandelen en psycho-diagnostisch onderzoek te bepalen riekt dit naar fraude. Vragenlijsten met impertinente en privacysoverschrijdende vragen welke beantwoord zouden zijn kunnen dan met recht gewoon op straat komen te liggen.

    Zeg nou eerlijk, zo iemand is toch juist een gevaar voor de samenleving? Of zie ik het dan toch verkeerd, allemaal?

    1. Je gaat met je antwoord, m.i. onterecht, ervan uit dat als iemand niet is ingeschreven in een register, zij per definitie niet te vertrouwen zijn… Terwijl toch echt blijkt dat dezelfde “lekken in data” ook bij geregistreerden voorkomen. Als iemand goed is in wat hij of zij doet, ongeacht of ze tot een elite groep horen of “alleen” de opleiding hebben…. zou ik liever naar een goede psycholoog gaan, dan een geregistreerde die eigenlijk niets met mensen heeft maar met ze om gaat, omdat ze nou eenmaal aan dat interessante brein vastzitten……

  4. Hallo,

    Ik vroeg me af in hoeverre mag een basispsycholoog zelfstandig diagnostiek doen en waar kan ik de juiste informatie hierover vinden?

    Groet,
    Kiki

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *