Authenticiteit, het lijkt wel het woord van 2012! We moeten het allemaal zijn tegenwoordig: ambitieus, intelligent, creatief, hip en ook zeker happening… maar vooral moeten we onszelf, oftewel authentiek, zijn. Volgens mij ben ik niet de enige die vindt dat in het samengaan van al die gewenste eigenschappen toch wel een grote tegenstrijdigheid lijkt te zitten.
Authenticiteit
Authenticiteit, wat is dat nu eigenlijk? Automatisch pak ik de Dikke van Dale (internetversie) uit de zogenaamde kast:
Au·then·ti·ci·teit: de; v echtheid, het echt en origineel zijn.
Andere woordenboeken noemen de woorden betrouwbaar en geloofwaardigheid. In de coaching wereld en in zelfhulpboeken (met stappenplan) blijkt authenticiteit een veelgebruikte term om aan te geven dat men vooral toch echt ‘dicht bij zichzelf moet blijven’. Ook lijkt de term steeds vaker op te duiken in vacatures, waar geen definitie gegeven wordt, maar waar mensen wel op de ‘eigenschap’ geselecteerd lijken te worden.
Sociaal wenselijk gedrag
Neem het stappen en uitgaan. Hoewel ik (sinds mijn 16e) niet vies ben van een koud biertje in de zon of een goede fles rode wijn tot laat op het terras, heeft het wilde stappen en nachtenlang doorhalen in de kroeg mij nooit getrokken. Toch had ik altijd het gevoel dat ik hierin mee moest gaan omdat het toch wel ‘normaal’ was om te doen, of vooral om er de volgende dag urenlang over na te praten. Diep van binnen voelde ik wel dat dit niet bij mij paste, maar het was (of leek) toch wel erg gewenst… braaf ging ik dus iedere week mee. Wellicht omdat ik niet echt mezelf durfde te zijn, of misschien omdat ik het gevoel had dat ik er gewoon aan moest wennen; dat het later wél bij me zou passen. Sociaal wenselijk gedrag, zo leerde ik later in de schoolbanken tijdens mijn studie psychologie. Maar waarom was het nou zo moeilijk om toe te geven dat dit helemaal niet bij me paste?
Nature-nurture-debat
Dat is een goede vraag. Kunnen mensen midden in hun steeds veranderende leven eigenlijk wel weten wat ze echt authentiek maakt? En vooral: durven mensen in een tijd waarin bepaalde waarden en eigenschappen erg sociaal wenselijk zijn, nog wel het lef te hebben om toe te geven dat ze een bepaalde eigenschap niet bezitten, of dat het nastreven ervan niet bij ze past…
Het begrip roept meteen het nature-nurture-debat weer op; de discussie omtrent de oorsprong van eigenschappen van een individu, gevoerd door vele bekende filosofen en psychologen.
- Nature: alle eigenschappen van het individu zijn bepaald door aanleg, door genetisch materiaal.
- Nurture: alle eigenschappen van het individu zijn bepaald door opvoeding, met name door de leefomgeving.
Inmiddels is men het er over eens dat beide factoren een belangrijke rol spelen in de uiteindelijke persoonlijkheid van een individu. Maar in hoeverre speelt de één een grotere rol dan de ander? Zijn eigenschappen grotendeels aangeboren, en horen we dus eigenlijk door ons hele leven heen te weten wat bij ons past? Of worden eigenschappen vooral aangeleerd, ontwikkelen we bepaalde eigenschappen omdat we beïnvloed worden door wat anderen vinden, denken en vooral doen. Dat laatste lijkt ervoor te zorgen dat het toch wel moeilijk is: achterhalen wat ons nu echt authentiek maakt.
Jezelf durven zijn
Tegenwoordig lijkt het in ieder geval wel hip en happening om jezelf te zijn, en wordt het door vele mensen en ook werkgevers als een kracht en gewenste eigenschap ervaren. Mensen die ervoor kiezen om hele andere paden te bewandelen (bijv. geiten fokken in de bergen van Zwitserland wegens voorliefde voor natuur en dier, of als een kluizenaar 5 jaar lang in de rimboe wonen om daarna een bestseller over soulsearching uit te brengen), worden door sommige mensen jaloers aangekeken. Niet voor niets worden programma’s als ‘Het roer om’ en ‘Grenzeloos verliefd’, waarin mensen het roer omgooien en hun hart volgen enorm goed bekeken.
Toch blijft het een moeilijke balans. Jezelf ontdekken tijdens allerlei ontwikkelingen en het vooral ook blijven ondanks de nadruk op bepaalde gewenste eigenschappen.
Wat vind jij? Vind jij het gemakkelijk om aan te geven wat authentiek aan je is en wat dus echt bij je past? En vooral vind je het ook gemakkelijk om hierin je hart te volgen of verval je vaak toch in sociaal wenselijk gedrag?
Dat authenticiteit een ‘hot’ onderwerp is blijkt ook uit de column van psycholoog Jeffrey R. Wijnberg, die we dit weekend tegenkwamen in ‘Vrouw’ van De Telegraaf: Authentiek