Psychologie is een ontzettend breed vakgebied met allerlei verschillende richtingen. Tijdens de opleiding psychologie komen deze richtingen vaak allen aan bod, zodat je van alle richtingen een basiskennis bezit. Tijdens de specialisatie-fase van de opleiding kies je één van deze richtingen om je in te verdiepen. Dit artikel legt uit welke richtingen er zijn, waar deze richtingen zich mee bezig houden en welke beroepen hier mee te maken hebben. Let op: de beroepen die genoemd worden zijn voorbeelden, afgestudeerde basispsychologen kunnen hele diverse functies vervullen.
Klinische psychologie
De richting klinische psychologie is wellicht de bekendste. Deze richting houdt zich bezig met psychopathologie, bijvoorbeeld met psychologische stoornissen zoals angststoornissen en depressie. Er is in deze richting veel aandacht voor ziektebeelden, diagnostiek en behandeling. Als klinisch basispsycholoog kan je werken in de Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ), maar ook bij andere instellingen of bedrijven. Let op: als je de functie klinisch psycholoog ergens ziet staan, gaat dit vaak niet over iemand die een master klinische psychologie heeft gedaan. Een Klinisch Psycholoog is een psycholoog die de specialistische opleiding tot klinisch psycholoog succesvol heeft afgerond. Dit is een post-master opleiding.
Beroepen: Basispsycholoog volwassenen, Onderzoeker, Diagnosticus, Praktijk Ondersteuner Huisarts (POH-GGZ), Ambulant hulpverlener.
Kind en jeugdpsychologie
Deze richting wordt ook wel klinische ontwikkelingspsychologie genoemd. De richting kind en jeugdpsychologie houdt zich bezig met de normale ontwikkeling van kinderen, verstoorde ontwikkeling, psychopathologie en de hulpverlening aan kinderen. In deze richting is er aandacht voor de problemen die kinderen kunnen ervaren, hoe stoornissen zich bij kinderen uiten en hoe dit verschilt van stoornissen bij volwassenen. Ook is er aandacht voor hoe kinderen bepaalde vaardigheden aanleren en hoe een gedragsverandering bij een kind tot stand komt. Mensen die deze specialisatie hebben gevolgd kunnen in de Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ) komen te werken, maar ook bij hulpverleningsinstellingen gericht op opvoedproblemen en begeleiding, of bijvoorbeeld in het onderwijs.
Beroepen: Basispsycholoog kind-en jeugd, Zorgcoördinator, Onderzoeker, Dyslexiebehandelaar, Ambulant begeleider.
Arbeids- en organisatiepsychologie
Arbeids-en organisatiepsychologie is een erg brede richting. Deze richting biedt inzicht in de dynamiek en processen tussen mensen in een groep. Er is ook aandacht voor de relatie tussen mensen en hun werk en het welzijn en het welbevinden van de werknemers in organisaties. In deze richting leer je hoe je mensen in een organisatie het beste kunt coachen en ondersteunen, maar ook welke groepsprocessen een rol spelen in een team en hoe je vragen vanuit organisaties kunt oplossen. Je kunt met deze psychologische achtergrond bij allerlei bedrijven komen te werken en diverse functies vervullen.
Beroepen: Recruiter, Human Resources Consultant, Arbeidsbemiddelaar, Onderzoeker, Assessment psycholoog, Loopbaanbegeleider.
Klinische neuropsychologie
In deze richting is er veel aandacht voor verstoorde hersenfuncties en de neurologische en biologische redenen achter een stoornis of verstoorde ontwikkeling. Er is aandacht voor het diagnosticeren van afwijkingen in de hersenen en het behandelen van neurologische afwijkingen. Ook kunnen klinisch neuropsychologen zich bezighouden met verschillende functies van onze hersenen; denk aan het geheugen, aandacht, spraak of motoriek. In deze richting zijn er specifieke manieren om onderzoek te doen, denk bijvoorbeeld aan de fMRI scan. Mensen die gespecialiseerd zijn in deze richting komen voornamelijk in ziekenhuizen, forensische klinieken, geriatrische afdelingen en revalidatiecentra te werken.
Beroepen: Neuropsychologisch behandelaar, Neuropsychologisch diagnosticus, Onderzoeker.
Cognitieve Psychologie
Cognitieve psychologie houdt zich bezig met de vraag hoe mensen denken en hoe mensen informatie verwerken. De kennis van cognitie wordt vervolgens gebruikt om oplossingen te bedenken voor situaties waar mensen tegenaan lopen, bijvoorbeeld door te bedenken hoe producten gebruikersvriendelijk gemaakt kunnen worden of hoe een ideale leefomgeving eruit ziet. Sommige opleidingen brengen de kennis van het menselijk brein en informatie verwerking samen. Je leert dan ook meer over welke processen in ons brein een rol spelen bij bijvoorbeeld aandacht, geheugen en andere executieve functies.
Beroepen: Onderzoeker, Ergonomisch onderzoeker, Adviseur marketingscommunicatie, Adviseur ergonomische problemen. 
Andere richtingen
Er zijn ook nog andere psychologische richtingen waar je je in kunt specialiseren. Deze richtingen worden echter niet op iedere onderwijsinstelling aangeboden.
Forensische psychologie: Deze richting houdt zich bezig met mensen die delicten plegen. Deze richting verdiept zich in dat gedrag en wil graag weten hoe we dit gedrag kunnen begrijpen, beoordelen, voorspellen en voorkomen. Meer informatie over de richting forensische psychologie lees je in ons artikel hierover. Mensen die zich specialiseren in deze richting werken vaak met daders van delicten en kunnen bijvoorbeeld werken in een forensisch behandelcentrum.
Economische Psychologie: Deze richting biedt sociaalpsychologische inzichten in economisch gedrag. Hierbij kun je bijvoorbeeld denken aan marketingtechnieken en het gedrag van consumenten. Je kunt met deze specialisatie diverse functies vervullen, bijvoorbeeld marketing professional of communicatie specialist.
Medische psychologie: Deze richting focust zich op de relatie tussen fysieke en psychische gezondheid. Mensen die deze specialisatie volgen werken veelal in ziekenhuizen, of bijvoorbeeld bij de huisarts als POH-GGZ.
Sportpsychologie: Deze richting houdt zich bezig met de psychologie achter sport; hoe presteren mensen optimaal in de sport en hoe kan je dit faciliteren? Er worden zowel individuele factoren bestudeert, als de sociale factoren. Als je gespecialiseerd bent in sportpsychologie kan je diverse functies vervullen. Je kunt bijvoorbeeld sportpsycholoog worden, of consultant of coach. Ook kan je werken als onderzoeker, je kunt hier meer over lezen in ons artikel over prestatie innovatie en topsport. 
Bronnen:
1. http://gsp.uva.nl/programmes/dutch-masters/content3/sport-en-prestatiepsychologie.html
2. http://www.mastersinleiden.nl/programmes/economic-and-consumer-psychology/en/introduction
3. https://www.tilburguniversity.edu/nl/onderwijs/masteropleidingen/medische-psychologie/klinische-neuropsychologie/
4. https://www.tilburguniversity.edu/nl/onderwijs/masteropleidingen/medische-psychologie/
5. https://www.uu.nl/masters/toegepaste-cognitieve-psychologie/
6. http://www.uva.nl/onderwijs/master/masteropleidingen/item/brain–cognition-in-society.html/
7. http://www.uva.nl/onderwijs/master/masteropleidingen/content/gezondheidszorgpsychologie-klinisch-forensische-psychologie/klinisch-forensische-psychologie.html
Een mooi overzicht! Toch mis ik een belangrijke stroming, namelijk de cognitieve neurowetenschappen.
Hoi Sanne, Bedankt voor je reactie! Je hebt gelijk, we hebben cognitieve psychologie toegevoegd, met een verwijzing naar de cognitieve neurowetenschappen.
Hoi Marleen, ontzettend leuk om te zien dat er een stukje bij is gekomen 😀
Statistiekmaster?
Ik mis, onder het tabje “Andere richtingen”, de Cliëntgerichte psychotherapie (rogeriaanse psychotherapie).
Wat ik niet zie is : Levenslooppsychologie.
Waarom staat deze afstudeerrichting er niet bij?
Bedankt voor het geven van deze informatie over de verschillende richtingen binnen psychologie! Het lijkt mij zelf erg interessant om een studie te doen waarmee ik uiteindelijk als ambulant hulpverlener kan werken. Ik ga dit artikel ook doorsturen naar een vriendin van mij die ook nog twijfelt over de richting die ze op wil gaan.