Herken je dat? Sleutels kwijt, iets willen doen maar het even niet meer weten. Ergens heb je het wel in je brein opgeslagen, maar waar? Waar staat je auto geparkeerd – had je nou toch maar een foto gemaakt van het parkeervak – boodschappenlijstje… Ook bij bepaalde acties is het goed om iets hardop te zeggen: ben je BOB zeg het hardop! Naast het feit dat je anderen laat weten dat drinken geen optie is, onthoudt je brein dat je dit keer de BOB bent. Niet zozeer om dat perse de andere keer ook te zijn, maar om jezelf eraan te herinneren dat je nog moet rijden.

Omdat de wereld om ons heen steeds meer vaart op technologie, zijn we geneigd om dingen vaak te vergeten, want ons brein is ergens ook gevoelig. Zo wordt het geholpen door smartphones en de vele appjes die erbij helpen om iets te onthouden. Heel handig zou je denken, maar is dat wel zo? Ons brein wordt lui door al die tools, het hoeft niet meer te denken. Met andere woorden, zonder telefoon krijg je bijna niets meer gedaan. Daarom is het goed om je geheugen weer eens te triggeren, niet alleen om je telefoon te vervangen of tijdelijk even niet te gebruiken, maar om het te laten doen wat het – zou – moeten doen: het onthouden van dingen. Hoe kun je je brein stimuleren in het onthouden?

Hoe dan?
Recentelijk zijn een aantal onderzoekers een studie gestart om te onderzoeken hoe je dingen beter kan onthouden. In dit onderzoek wordt aan een groep mensen gevraagd om diverse dingen te onthouden. Dit deden ze op de volgende drie manieren:

  1. Hardop lezen van diverse woorden.
  2. Luisteren naar een opgenomen stem die de woorden voorleest.
  3. De woorden te lezen zonder ze uit te spreken.

De onderzoekers concluderen dat het hardop lezen het beste werkt, met 77% correct onthouden woorden toont het een overduidelijke winst aan. Het stil lezen zonder de woorden uit te spreken is de grote verliezer met 65%.

Wat kunnen we hieruit concluderen?
Hoe kunnen we dus beter dingen onthouden? Door ze simpelweg hardop tegen jezelf te zeggen. Het voelt misschien een beetje vreemd, maar je brein is er dol op. Die hoort namelijk graag een klinkende stem.

Wetenschappers noemen dit The Production Effect, letterlijk: hoe meer productiviteit hoe groter het effect. Dus hoe meer je je best doet om te onthouden, hoe beter je brein het onthoudt. En hierbij gaat het juist om zoveel mogelijk mentale processen in te zetten. Als we terugkijken naar de eerdergenoemde studie, het stillezen enkelvoudige proces. Het hardop lezen zet meerdere processen in gang, namelijk een visueel proces – je ziet de woorden – een motoriek proces – aansturing van het brein door de woorden uit te spreken – en een auditief proces waarbij je jezelf de woorden hoort zeggen. Toch is deze studie niet helemaal niet, zo wisten onderzoekers op het gebied van snellezen dat subvocalisering helpt bij het verbeteren van je woordbegrip en snellezen bevordert, nu blijkt dus ook dat je beter onthoudt wat je leest.

Onthouden in de praktijk
Allemaal reuze interessant die studies, maar hoe pas je deze theorie toe in de praktijk? Hoe maak je de transfer van onderzoek naar het dagelijks leven dat voor jou van toepassing is? Geheugenexpert en auteur van bestseller ‘The Organized Mind’ Daniel Levitin doet het al een ruime tijd: hij zegt hardop wat hij doet wanneer hij het wil onthouden. Dus je zegt bijvoorbeeld: “Ik leg nu mijn telefoon in de lade van deze rode kast.” terwijl je je telefoon in de lade van de rode kast legt. Daarbij doet hij het heel bewust en schakelt zoveel mogelijk mentale processen in. Aan het eind van de dag is de kans groot dat je nog weet waar je je telefoon hebt weggelegd. Misschien kijken mensen je wat vreemd aan, maar het werkt uiteindelijk wel. Als je je auto in de parkeergarage zet en je hardop zegt: “Ik parkeer mijn auto op de tweede etage, vak B7.” Grote kans dat je je auto makkelijk terug kan vinden, de etages van een parkeergarage zien er immers vaak hetzelfde uit. Het geheugen kan kleine dingen onthouden, maar een speech of een lange lijst met woorden, daar zal je toch wat harder voor moeten werken.

Dus…
Dat je geheugen kwetsbaar is, weet iedereen. Zonder de juiste oefeningen kan het vergeten of verwaarloosd worden. Moderne technologie is een boosdoener, het bewaart en onthoudt alles voor ons en we hoeven zelf niet meer op onze interne schijf op te slaan. Wanneer je je brein fit houdt, is het bijna net zo krachtig als die moderne techniek bij elkaar. Hoe je je brein fit houdt? Door dingen beter te onthouden. En dat doe je door de dingen hardop uit te spreken. Hoe meer aanspraak op je mentale processen hoe beter!

Bronnen
https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/09658211.2017.1383434
https://snellezen.com/snel-lezen/
http://www.daniellevitin.com/theorganizedmind/

Geschreven door Kyki Vermaire

Kyki Vermaire schrijft over onderwerpen die haar in het dagelijks leven bezighouden. Kyki volgde diverse opleidingen aan de Schrijversacademie en is momenteel freelance (creatief) schrijver en redacteur in o.a. de kunst en cultuursector. In haar blogs deelt zij haar ervaringen en zoekt ze naar de balans tussen wetenschappelijke cijfers en emoties. Ze vindt ontspanning in lezen, schrijven, koken en eten. Daarnaast houdt ze van muziek en bezoekt regelmatig concerten. Meer weten over Kyki? Bekijk dan haar website www.kykivermaire.nl!

1 comment

  1. Interessant artikel. Vergeet het effect van het consistentie principe niet! Als je (publiek) een standpunt inneemt ben je meer geneigd je eraan te houden. Puur omdat je graag consistent handelt met wat je ‘zegt’. Bronvermelding: Cialdini 😁.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *