Deze week is het autismeweek en omdat door de coronacrisis alle activiteiten zijn afgelast, is het goed om specifiek stil te staan bij de gevolgen voor mensen met autisme.

Prikkels

Dit jaar is het thema van de autismeweek ‘prikkels’. En wat geeft ons op dit moment nou meer prikkels dan corona? Je hoort er iedere dag over op het nieuws en we worden er via allemaal verschillende wegen steeds mee geconfronteerd dat Corona overal is. Op straat, via facebook of andere sociale media. We komen er niet onderuit.

Deze informatiestroom zorgt bij veel mensen met autisme voor een verhoogd stressniveau, angst en onrust. Het hoofd komt vol te zitten en er ontstaat een grotere kans op woede-uitbarstingen, breakdowns of zelfs depressieve gevoelens. Het is daarom, juist voor mensen met autisme, belangrijk dat ze hun stress goed kunnen reguleren. Mensen met autisme hebben daar doorgaans wat meer moeite mee.

Verandering van dagelijkse routine

Daarnaast zijn veel activiteiten inmiddels afgelast. Mensen zitten thuis en hebben veel oningevulde tijd, die vaak wordt opgevuld met piekeren. Lege tijd is piekertijd. Het is daarom voor mensen met autisme belangrijk dat zij afleiding hebben. Dat is soms moeilijk te realiseren, want op TV en internet word je snel weer geconfronteerd met informatie over het coronavirus en buiten is op het moment weinig afleiding te vinden. Ook komt eenzaamheid om de hoek kijken. Mensen met autisme vinden het over het algemeen moeilijk om sociale contacten te leggen, daarom kan het fijn zijn dat het sociale leven nu op een laag pitje staat. Toch is eenzaamheid ook voor mensen met autisme een valkuil, juist omdat zij zelf wellicht niet snel actief contact zoeken met anderen.

Bovendien wordt de begeleiding beperkt ingezet in verband met besmettingsgevaar. Mensen met autisme vinden het lastig te begrijpen wanneer hun dagelijkse routine plotseling veranderd wordt, vooral bij mensen met een sterkere vorm van autisme of een lage ontwikkelingsleeftijd kan dit leiden tot paniek.

De verandering van het dagprogramma kan ook lastig zijn voor mensen met een milde vorm van autisme. De ontwikkelingen gaan voor mensen met autisme vaak erg snel. Bij hen is de leercurve relatief traag in vergelijking met ‘neurotypische’ personen, daarom is het mogelijk dat ze wat meer tijd nodig hebben om nieuwe informatie te verwerken. Aangezien het coronavirus nieuw is, kan die informatie in de loop der tijd veranderen. Zo is nog onzeker tot wanneer de maatregelen van kracht zijn. Ook is de formulering van bepaalde maatregelen vaag, wat wordt bijvoorbeeld bedoeld met ‘zo min mogelijk naar buiten’ of ‘vaak handen wassen’. Doordat dit vaag is, kan er een obsessie ontstaan voor bijvoorbeeld handen wassen.

Ook een positieve kant?

Toch is er ook een ‘positieve’ kant aan de maatregelen rondom het coronavirus. Er zijn minder mensen op straat en in de supermarkten, waardoor mensen met autisme buitenshuis juist minder prikkels ervaren. Ook is de hele wereld wat minder haastig, dat kan voor mensen met autisme prettig zijn. Zij kunnen in het hectische dagelijks leven soms het gevoel hebben dat ze achter de feiten aanlopen. De hele wereld komt momenteel een beetje tot rust. Het is van belang ook na de coronacrisis te onthouden dat niet iedereen floreert bij hetzelfde tempo. Buiten zijn op dit moment minder prikkels af en dat kan ook rustgevend zijn.

Belangrijk in de omgang met mensen met autisme

Belangrijk in de berichtgeving naar mensen met autisme, zeker bij degenen die afhankelijk zijn van zorg of begeleiding, is dat er zoveel mogelijk duidelijkheid wordt gegeven zodat het overzichtelijk is wat er gebeurt. Ook is het belangrijk dat er voldoende afleiding is, want bij te weinig afleiding wordt er gepiekerd, wat voor meer stress zorgt.

Natuurlijk hebben we allemaal wat meer angst in deze tijden en ieder individu met autisme ervaart de coronacrisis weer op een iets andere manier. Autisme is een spectrum en ieder individu met autisme heeft zijn of haar eigen plekje op dat spectrum. Het is daarom altijd belangrijk om naar het individu te blijven kijken.

Take-home message

We kunnen concluderen dat over het algemeen duidelijkheid, afleiding en zo min mogelijk negatieve prikkels belangrijk zijn voor mensen met autisme. Hopelijk kunnen we daar met z’n allen zoveel mogelijk rekening mee houden, zodat mensen met autisme de coronacrisis zo prettig mogelijk kunnen doorstaan!