Dat bewegen zorgt voor een goede fysieke gezondheid is wel bekend. Maar heeft bewegen ook invloed op je psyche en mentale gezondheid? De Griekse arts Hippocrates is beroemd om zijn uitspraak ‘Laat voeding uw medicijn zijn’. Zou bewegen ook een medicijn kunnen zijn voor je mentale gezondheid?

Wat is bewegen?

Wat is eigenlijk de definitie van bewegen? Het betekent letterlijk ‘een verplaatsing in de ruimte door tijd’. In deze blog bedoelen we met bewegen matig intensieve en zware intensieve activiteiten. Met matig intensieve activiteiten bedoelen we bewegen op een laag tempo, zoals wandelen, tuinieren en rustig fietsen. Zelfs het doen van huishoudelijke taken valt hieronder. Zware intensieve activiteiten zijn onder andere fitness, hardlopen, zwemmen en op een hoog tempo fietsen. Deze activiteiten worden ook wel sporten genoemd.

Of iets een matige of zware intensieve activiteit is hangt af van de MET-waarde. Dit is een meetwaarde van hoeveel energie de activiteit kost. Let op: per leeftijdsfase kan het verschillen in welke categorie een activiteit valt. Zo kan fietsen op een laag tempo voor een 85 jarige al een zware intensieve activiteit zijn. Trampolinespringen is daarentegen voor kinderen een zware intensieve activiteit, maar voor volwassenen een matige intensieve activiteit.

Invloed van bewegen op je psyche

Nu is het tijd om antwoord te geven op de vraag: ‘Heeft bewegen invloed op je psyche?’ Het antwoord is ja! Het heeft op vele manieren invloed op je psyche. Hieronder zijn (slechts) een aantal van deze manieren voor je op een rijtje gezet.

1. Een beter humeur

Tijdens sporten komen er gelukshormonen vrij, zoals dopamine. Dit hormoon komt ook vrij tijdens ongezonde gedragingen, zoals roken en drugsgebruik. Door te sporten heb je geen last van gezondheidsnadelen, zoals het krijgen van een verslaving en angstklachten.

2. Positief effect op je cognitie

Voldoende bewegen heeft vele voordelen voor onze cognitieve vaardigheden. Zo kan je je hierdoor beter concentreren, beter plannen en makkelijker dingen onthouden.

3. Stress verminderen

Bewegen kan zorgen voor minder stress. Dit effect is nog sterker als je beweegt in de natuur. De natuur heeft namelijk op veel mensen een rustgevend effect.

Te veel sporten kan juist zorgen voor meer stress. Dit leidt namelijk tot teveel van destresshormonen adrenaline en cortisol. Overdrijf het dus niet en onthoud ’teveel is nooit gezond’, met uitzondering van ’te gezellig’. Ervaar je nu veel stress? Begin dan eerst met matig intensieve activiteiten, waarbij minder stresshormonen vrijkomen.

Sport je veel, omdat je beter wilt worden in de sport, wilt afvallen of spiermassa wiltopbouwen? Ook dan is voldoende rust essentieel. Als je te weinig rust hebt kan je lichaam namelijk niet (goed) herstellen, waardoor je prestaties zelfs achteruit kunnen gaan. Bovendien is de kans op blessures groter.

4. Verminderen van angst en depressie

Mensen die regelmatig bewegen hebben minder last van psychische klachten, zoals angst en depressiviteit. Dit blijkt uit een onderzoek uit 2020 van het Mulier Instituutin samenwerking met het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).

5. Meer zelfvertrouwen

Leer je nieuwe vaardigheden aan tijdens het sporten of bewegen? Dan kan dit indirect een positief effect hebben op je zelfbeeld en je zelfvertrouwen. Door de nieuwe vaardigheden krijg je meer het gevoel van zelfcontrole en dat je in staat bent om te leren en te groeien. Hierdoor kan je ook werken aan het krijgen van een groeimindset. Dit is een mindset waarbij je gelooft dat je (bijna) alles kunt leren. Dit effect heeft voordelen voor veel andere dingen in je leven. Zo kan het je helpen gemotiveerd te blijven voor je studie of je werk.

Wat is genoeg bewegen?

Per leeftijdscategorie is er een richtlijn opgesteld door de Gezondheidsraad. Zo zou je als volwassene tenminste 30 minuten per dag een matig intensieve activiteit moeten doen. In de richtlijn vind je de precieze aanbevelingen.

Het is vooral belangrijk om te kijken naar hoeveel je nu beweegt. Zo kun je goede en haalbare doelen stellen. Sport je nu helemaal niet? Kijk dan in je agenda wat haalbaar is. Je kunt bijvoorbeeld als (sub)doel stellen dat je tenminste één keer per week sport, maar liever twee keer. Heb je je doel behaald? Gefeliciteerd! Dan kan je eventueel weer een nieuw doel stellen. Door het behalen van (sub)doelen blijf je gemotiveerd.

Conclusie

Bewegen heeft zeker een positieve invloed op je psyche. Door het te combineren met andere factoren die passen bij een gezonde leefstijl, zoals voldoende rust en gezonde voeding, kun je het positieve effect versterken.

Heb je een psychische of psychiatrische stoornis? Dan is er vaak meer nodig dan alleen bewegen. Bewegen kan wel een goede aanvulling zijn op therapie en/of medicijnen.

Bronnen
– https://www.encyclo.nl/begrip/bewegen
– https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/bewegen.aspx
– https://bewegenvoorjebrein.nl/
– Mulier instituut. Factsheet Psychische gezondheid, bewegen en sport
– Biddle, Mutrie, Gorely (2015). Psychology of physical activity: determinants, well-being and interventions.
– Fox (1999). The influence of physical activity on mental well-being.