Weet je nog? Eén van de eerste persconferenties van demissionair minister-president Mark Rutte en RIVM-topman Jaap van Dissel. Hierin werd aangekondigd dat we vanaf vandaag geen handen meer mochten geven. En toen… Gaf Mark Rutte een hand aan Jaap van Dissel. Gelach en verwarring alom. Was het een ‘stommiteit’ of een briljante communicatiestrategie? In dit blog pleit ik voor het laatste.

Lees ook: Waarom begrijpen politieke tegenstanders elkaar zo slecht? 

Het ‘bizarre’ van de situatie

Begin maart 2020 was COVID-19 ‘nieuw’, de angst was groot in Nederland en het houden van afstand en stoppen met het schudden van handen was één van de eerste maatregelen die werden genomen door het kabinet. Het zijn maatregels die tegen de menselijke natuur in gaan. Door tóch een hand te geven liet Rutte zien dat het ook voor hem een bizarre situatie is. Zijn ‘Sorry, sorry, dat mag niet meer’ laat zien hoe moeilijk deze maatregel is en geeft direct bewustwording bij de kijkers: dit gedrag is dus niet meer gewenst.

Menselijkheid

Daarnaast liet Rutte zien ook menselijk te zijn en fouten te maken. En juist dat is goed voor zijn reputatie, want door zijn menselijke kant te laten zien verkleint hij de afstand tussen hemzelf en het volk. Het levert sympathie en begrip op, want: ‘Ach, Rutte is ook maar een mens.’

Leading by example

Niet alleen laat Rutte zien wat niet meer de bedoeling is, hij laat ook direct het gewenste gedrag zien. Dat hij daarin Van Dissel eerst nog op zijn schouder slaat en hem bij zijn elleboog grijpt nemen we maar even op de koop toe…

Door zichzelf te corrigeren, zijn menselijkheid te tonen en het bizarre van de maatregel te erkennen hebben we als kijker een goed beeld van wat niet meer hoort en wat het nieuwe gewenste gedrag is. Daarnaast laat Rutte zijn menselijke kant zien, waardoor we ons ook nog met hem kunnen identificeren.

Een onbewuste communicatiestrategie wellicht, maar wel één die – volgens mij – op begrip en steun kon rekenen binnen de maatschappij en zo een goede eerste stap was naar het beteugelen van de pandemie