Deze week kon je weer een aanvraag doen voor €1000 STAP-budget. Met dit budget kun je een training, cursus of opleiding doen en je zo aantrekkelijker maken voor de arbeidsmarkt of je omscholen naar een beroep dat je liever wilt uitoefenen. Laten we vooropstellen: ik ben helemaal voor het idee dat iedere Nederlander boven de 18 jaar €1000 kan gebruiken voor het verbeteren van de positie op de arbeidsmarkt. En ik weet ook dat het STAP-budget komt van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en niet van het Ministerie van Volksgezondheid. Maar wat als…? Wat als we ons konden inschrijven voor €1000 ontwikkelingsbudget op andere vlakken? Zoals mentale of fysieke gezondheid? Of dat we zelf konden bepalen op welk persoonlijk vlak we ons wilden ontwikkelen?
Lange wachtlijsten GGZ
Er zijn ellenlange wachtlijsten in de GGZ. Met name jongeren zijn hier de dupe van. Tot 18 jaar kunnen zij niet eens aanspraak doen op het STAP-budget, en daarnaast, zitten zij wel te wachten op €1000 subsidie voor een betere arbeidspositie? Met dit opiniestuk wil ik je graag aan het denken zetten. Stel je voor dat je een aanvraag kon doen voor €1000 om aan je mentale gezondheid te werken. Dat je die €1000 zou kunnen gebruiken voor coachinggesprekken bij de overvloed aan coaches die ons land rijk is. Ja, psychologische hulp wordt gelukkig vergoed door de basis-zorgverzekering. Maar het is niet uitzonderlijk dat je een jaar moet wachten op hulp. Voor iemand die mentaal in de knoop zit is dat lang, veel te lang. En er zijn andere vormen van therapie die zo iemand kunnen helpen zonder wachtlijsten. Deze therapieën worden lang niet altijd vergoed door de zorgverzekering. Sommige therapievormen zijn misschien wel heel effectief, maar worden door de zorgverzekeraar geplaatst onder ‘Alternatieve geneeswijzen’. Een zorgverzekering is al duur, laat staan als je een aanvullend pakket moet nemen voor die alternatieve geneeswijzen. Waarom dan niet de mogelijkheid geven om je in te schrijven voor €1000 om aan je mentale gezondheid te werken?
Burn-out en werkgerelateerde stress
Naast dat de GGZ overloopt zijn er nog meer mentale klachten waar we in Nederland ‘last’ van hebben. De kosten van verzuim door burn-out en werkgerelateerde stress loopt in de miljarden. Hoe waardevol zou het zijn als iemand die met klachten rondloopt bij een coach, fysiotherapeut of misschien zelfs acupuncturist zou kunnen aankloppen voor hulp? Ook hier is het argument dat de GGZ weinig ruimte heeft om mentale hulp te bieden aan deze groep. Er zijn echter genoeg andere hulpbronnen die waardevol kunnen zijn.
Fysieke gezondheid
Stel je daarnaast voor dat je niet per se aan je mentale gezondheid wilt werken, maar liever aan je fysieke gezondheid. Een bijkomend voordeel is dat beweging de mentale gezondheid vaak ook verbeterd. Als je het geld er niet voor hebt om je kind op een sport of creatieve club te doen, dan kun je je aanmelden bij het Jeugdfonds Sport en Cultuur, maar wat als je als eenzame volwassene ook mee wilt doen aan een club? Of je als een minder fitte volwassene aan je gezondheid wilt werken, maar het geld er niet voor hebt? Zorgverzekeraars en de overheid maken zich druk om de fysieke gezondheid van Nederlanders en er zijn vele initiatieven en apps die zich richten op preventie. Ik denk echter dat je de grootste groep hiermee niet in beweging krijgt. Waarom geen budget van €1000 om aan je fysieke gezondheid te werken? Hiermee kunnen we bijvoorbeeld toegang tot het zwembad betalen om baantjes te trekken, een personal trainer inhuren of yogalessen volgen. Ik denk dat dit effectiever is dan welke app dan ook die een zorgverzekeraar kan ontwikkelen.
Voorkomen is beter dan genezen
Ons gezondheidsstelsel staat onder druk. Dat weten we allemaal. De overheid wil heel graag meer doen voor preventie en om ons in beweging krijgen. Het is ook bewezen dat in beweging komen een van de beste dingen is die we kunnen doen. Maar de mens is een koppig dier. Als we iets niet willen, dan doen we het ook niet. Daarom is het inzetten op eigen initiatief denk ik zo belangrijk. Iemand wil misschien niet wandelen om punten te halen in een app waarmee hij of zij een stappenteller kan verdienen, maar misschien wel een cursus windsurfen doen. In de bodypositieve beweging wordt gesproken over joyful movement. Dus niet bewegen met als doel om af te vallen of in een kleinere maat te passen, maar bewegen omdat je het leuk vindt. Dit is ook de enige manier dat iemand het vol gaat houden. Als je iemand dwingt iets te doen wat hij vreselijk vindt, dan houdt hij het ook niet lang uit.
Daarnaast is het verhelpen van mentale problemen op de lange termijn ook effectief voor de fysieke gezondheid. In de boeken (onderhevig aan discussie, yes I know) The Body Keeps the Score van Bessel van der Kolk en When the Body says No van Gabor Maté komt naar voren dat vele mentale problemen leiden tot fysieke problemen. Dus preventie op beide vlakken kan veel ellende later voorkomen, en misschien wel de druk van de gezondheidszorgketel halen.
€1000 ontwikkelbudget
Mijn wens is dat iedere Nederlander aanspraak zou kunnen maken op €1000 ontwikkelbudget en zelf mag bepalen op welk vlak hij of zij zich wil ontwikkelen: mentale of fysieke gezondheid of natuurlijk toch werkgerelateerd op het gebied van opleidingen.
